АҚШ Исроилнинг асосий танқидчиси — Франческа Албанезени санкциялар рўйхатига киритди

БМТнинг Фаластин бўйича махсус маърузачиси Франческа Албанезе халқаро жиноий суд томонидан АҚШ ва Исроилга қарши чоралар кўришга қаратилган ҳаракатлари учун АҚШ санкциялари рўйхатига киритилди. Бу ҳақда АҚШ давлат котиби Марко Рубио маълум қилди.

«Бугун мен Франческа Албанезега, БМТ Инсон ҳуқуқлари бўйича кенгашининг махсус маърузачисига, америкалик ва исроиллик амалдорлар, компаниялар ва раҳбарларга нисбатан Халқаро жиноий судни ҳаракатга келтиришга қаратилган ноқонуний ва шармандали уринишлари учун санкциялар жорий этдим», - деб ёзган Рубио.

Унинг сўзларига кўра, Албанезенинг АҚШ ва Исроилга қарши сиёсий ва иқтисодий уруш юритиш ҳаракатларига бундан буён тоқат қилинмайди. АҚШ бу йўналишда барча зарур чораларни кўришда давом этади.

«Биз ҳар доим ҳамкорларимизнинг ўзини ҳимоя қилиш ҳуқуқларини қўллаб-қувватлаймиз», - деди давлат котиби.

Аввалроқ АҚШ БМТ Бош котиби Антониу Гутерришга мурожаат қилиб, Франческа Албанезени эгаллаб турган лавозимидан бўшатишни сўраган эди.

АҚШнинг БМТдаги доимий ваколатхонаси 1 июлда эълон қилган ёзма баёнотида Албанезени лавозимидан четлатиш ва уни қоралашни талаб қилган. Баёнотда айтилишича, агар бу борада ҳеч қандай чора кўрилмаса, нафақат БМТнинг обрўсига путур етади, балки АҚШ ҳам жавоб чораларини кўришга мажбур бўлади.

Франческа Албанезе, БМТ махсус маърузачиси сифатида Исроилнинг инсон ҳуқуқларини бузишига барҳам бериш учун халқаро миқёсда асосий овозлардан бири бўлиб келмоқда. Исроил ва унинг тарафдорлари Албанезени йиллар давомида танқид қилиб, уни БМТдаги лавозимидан четлатишни талаб қилиб келмоқда.

Албанезе куни кеча Европа ҳукуматларини ҳам танқид қилганди. Чунки улар уруш жиноятлари учун Халқаро жиноят суди (ХЖС) томонидан қидирувда бўлган Исроил бош вазири Бинямин Нетаняҳуга ўз ҳаво ҳудудларидан фойдаланишга рухсат берган.

Исроил учун қалқон

АҚШ президенти Доналд Трамп жорий йил феврал ойида Исроилга қарши ҳаракат қилган ХЖС амалдорларига қарши ижро фармойиши чиқариб, санкциялар жорий қилганди. Ўтган ойда эса Трамп маъмурияти ХЖСнинг тўрт судясига нисбатан санкциялар эълон қилган.

Халқаро жиноят суди Исроил бош вазири Бинямин Нетаняҳу ва ўша вақтдаги мудофаа вазири Йоав Галантни Ғазода инсониятга қарши жиноятлар ва уруш жиноятлари, жумладан, фаластинликларни озиқ-овқат, ичимлик сув ва дори-дармон каби яшаш учун зарур воситалардан маҳрум қилишда айблаб, расмий айблов қўйган.

Трампнинг ХЖС бўйича фармойишига кўра, санкция жорий этилган шахсларнинг АҚШдаги мол-мулклари музлатилади, ўзлари ва яқин оила аъзолари учун АҚШга кириш тақиқланади.

Улар ўз мандатларини бажаряпти

Албанезе Al-Jazeeraʼга берган изоҳида АҚШнинг санкцияларини жиддий қабул қилмаганини билдирган.

«Мафия услубдаги қўрқитишларга изоҳ йўқ. Мен давлатларга геноцидни тўхтатиш ва уни амалга оширганларни жазолаш мажбуриятларини эслатиш билан бандман. Шунингдек, ундан фойда кўрувчиларни ҳам».

«Халқаро сиёсат маркази» ақл маркази раҳбари Нанcий Окайл бу санкцияларни «ваҳимали» деб баҳолади:

«БМТ экспертини жазолаш бу – АҚШ ўзини диктатура режимлари каби тутаётгани аломатидир», - деди у Al-Jazeeraʼга.

Amnesty International бош котиби Агнес Cалламард ҳам бу қарордан «ажабланганини» билдириб, шундай ёзди:

«Биз эслатамиз: махсус маърузачилар мустақил экспертлардир. Улар ҳукуматлар кўнглини олиш ёки машҳур бўлиш учун эмас, балки ўз мандатларини бажараётган бўлади. Франческа Албанезе халқаро ҳуқуқ асосида Исроилнинг ноқонуний босқини, апартеид ва геноцидини ҳужжатлаштириш ва ёритиш учун тинимсиз ишламоқда».

У бутун дунё ҳукуматларини Албанезега қарши санкциялар таъсирини юмшатиш, уларни бекор қилиш ва БМТ махсус маърузачилари фаолиятининг мустақиллигини ҳимоя қилишга чақирди.

БМТ махсус маърузачиси Исроил Ғазода амалга ошираётган геноцид ва унга ёрдам бераётган давлатлар, компаниялар ҳақида сўнгги пайтларда кескин баёнотлар беришни бошлаган эди. Хусусан, у яқинда тақдим қилган ҳисоботида «ноқонуний босиб олиш ва геноцид иқтисодиётидан фойда кўраётган АҚШнинг кўплаб ҳарбий, технологик ва молиявий компаниялари» ҳақида ёзганди. Шунингдек, БМТ расмийси ҳамма давлатларни Исроилга тўлиқ қурол эмбаргосини жорий этишга ва иқтисодий алоқаларни узишга чақирган.

Сўнгги 21 ой ичида АҚШ томонидан қўллаб-қувватланган Исроилнинг Ғазодаги ҳарбий кампанияси натижасида маҳаллий соғлиқни сақлаш идоралари маълумотига кўра, камида 57 575 фаластинлик ҳалок бўлган ва ҳудуднинг катта қисми вайронага айланган.