Ўзбекистон | 19:44 / 16.04.2025
8146
6 дақиқада ўқилади

Касаначи оилаларнинг 5 йиллик меҳнатини тортиб олишмоқчи. Оилалар ҳақ-ҳуқуқи учун курашмоқда

Тошкент вилоятининг Бўка туманида касаначи аёлларга 5 йил аввал 25 гектар ер бўлиб берилган, оилалар у ерда 100 мингдан ошиқ тут ўтқазишган, энди эса тутзор "кимгадир" керак бўлиб қолди... Жиноят аломатлари кўзга ташланган мазкур ҳолат прокуратура текширувига муҳтож.

“2020 йил 21 июн қарори билан собиқ ҳоким Аббос Мирзиёев томонидан тут-кўчат ўтқазиш учун ер ажратилган бизга, – дейди биз билан суҳбатда касаначиларнинг бири. – Оилавий пудрат бўлиб, мана шу ерда ишлаб келдик, ўн беш хўжалик. Ўз пулимизга тут-кўчатларни олиб келиб, ўзимиз экканмиз. Пилла шартномаларини бажариб келяпмиз. Яқинда эшитдик – ерларимизни аукционга қўйишибди, биздан тортиб олиниб, кимошди савдога қўйиляпти. Аввалига “очиқ майдон” деб ҳужжат қилишган, ҳолбуки тут-кўчат экилган. Кейин, биз жанжал қилганимиздан сўнг ҳужжатлар ўзгартирилган. Ҳокимиятга бордик, прокуратурага бордик, бормаган жойимиз қолмади. Ҳаммаси рад жавобини беряпти. На экишимизга, на ишлашимизга қўйишяпти. Аукционга энди қайта – иккинчи марта қўйишяпти. Бизга ўз меҳнатимиз маҳсулини аукционда сотиб олиш таклиф қилиняпти...”

“Ўз ҳисобимиздан 100 мингга яқин тут экдик, дейди бошқа бир касаначи. – Шартномамиз бор, шартнома шартларини бажариб келяпмиз. Қарорга мувофик эккан эдик тут-кўчатларни. “Яшил маконга” шартнома қилинган. “Ўзларинг ўйнанглар” (аукционда – таҳр.) дейишяпти. Ўзимиз “ўйнашимиз” учун ҳар биримизда камида 80-100 миллион пул бўлиши керак. Унча пул бизда йўқ. Ўз меҳнатимизни ўзимизга пуллашмоқчи”.

“Қайнонам ногирон, шу ерда тирикчилик қиламан, – дейди касаначи аёллардан бири. – Мана шу ернинг бир гектарида тут экканман, пилла топшираман. Ердан олган шу беш-ўн сўм пулга рўзғор қиламан. Ўзим кундалик ишга чиқаман. Қандай қилиб мен бир гектарни аукционда ютиб оламан? Ниятимиз – ерлар шу аукционга қўйилмасдан, пилла саноати корхонасига ўтказиб берилишини истаймиз. Шунинг учун курашяпмиз. Бормаган жойимиз қолмади. Ҳокимиятга, прокуратурага бордик, Тошкентга бордик.

“Бу ерлар даставвал фермер хўжалигининг ери бўлган, – дейди Фермерлар кенгаши бош ҳуқуқшуноси Чорихон Қодиров. – 2019 йилда ҳукуматнинг 14-сонли қарори билан ўтказилган мақбуллаштириш жараёнида ноҳақлик қилингани учун, фермер ноҳақлик қурбони бўлгани учун биз бу фермер хўжалигини ҳимоя қилдик ва уни тикладик, ерини ўзига қайтартирганмиз. Ҳокимнинг қарори ҳақиқий эмас деб топилди. Фермер даласига кирса, тут экилган. Гап шундаки, Бўка ҳокимининг 25 март 2020 йилда 321-сонли қарори билан туман пилла корхонасига икки юз гектар ер майдони ажратиб берилган. Шу икки юз гектар ер майдони ҳимоямиздаги фермер хўжалигига тегишли бўлган контурларни ўз ичига олган. Бу ерга тут кўчатлари экилган. Чунки Бўка туманида тутзор ташкил қилиш вазифаси юклатилган.

Президент қарори ижросини таъминлаш учун ишчи гуруҳ шакллантирилади. Республика бўйича ҳар бир туман ҳокимларига тутзорлар ташкил қилиш, пиллачиликни ривожлантириш юклатилган. Ишчи гуруҳ ишни тўғри ташкил қилган, бироқ уни четлаб ўтиб, ғирромликларга йўл бошланган. Ғирромликлар нимадан иборат бўлган? Бир ҳафта ўтгандан кейин, туман агро-пилла кенгаши раҳбари Розиқованинг имзоси остида (аслида бу имзо Розиқовага тегишли эканига шубҳа бор) хат киритилган. У ерда “2020 йил 25 март куни қабул қилинган 321-сон қарорнинг иккинчи иловасида келтирилган рўйхатни ҳақиқий эмас деб топишингизни ва иловани қайта тасдиқлашингизда амалий ёрдам беришни сўрайман” деяпти. Қарангки, пилла корхонаси раҳбари, тутзорларни кўпайтириш, пиллачиликни ривожлантириш учун икки юз гектар ер майдонини олган пилла корхонаси раҳбари шу – иккинчи иловани ҳақиқий эмас деб топишни сўраяпти... Бу мантиққа тўғри келмайди. Мабодо рўйхат нотўғри шакллантирилган тақдирда ҳам 321-сонли қарорнинг иккинчи банди бўйича, ишчи гуруҳи ташкил қилиниши керак эди. Президент қарори ижросини таъминлаш вақтида ишчи гуруҳ тузиш талаб этилади. Бу ишчи гуруҳнинг юритмаларидир.

Мен бу ерда коррупция аломати бор деб ўйлайман. Туман ҳокими қарори бир ҳафтадан кейин оддийгина хат билан ўзгартириб кетиши мумкинми? Йўқ, ўзгариб кетиши керак бўладиган бўлса, президент қароридан келиб чиққан ишчи гуруҳ хулосаси бўлиши керак эди. Туманда ташкил қилинган икки юз гектар ерни бир юз эллик гектарга тушириш учун ишчи гуруҳ хулосаси аҳамият касб этиши керак. Биттагина хатдан келиб чиқиб, рўйхат ўзгартирилган. Бу ерда прокуратура шуғулланиши керак.

Мана энди тўрт-беш йил давомида тутзор барпо қилиб келган оддий касаначи оилаларнинг ризқини қирқишмоқчи.

Шокир Шарипов суҳбатлашди. 

Мавзуга оид